Zorlukların mümindeki etkisi küfürdeki etkisinin tam tersidir. Küfürde doğrudan çökerticidir. Mümini de doğrudan mükemmel hale getiricidir. O Allah’ın gizli bir ilmidir, Allah’ın bir ledün ilmidir, dikkatlice bakmayan bunu göremez. İmanın nuruyla bakan görür.
Zorluklar müminde onu gençleştiren, onu güzelleştiren, onun aklını açan, derinliğini arttıran, ferasetini basiretini geliştiren bir nimete dönüşür.
Çile çeken adam, zorluk çeken adam güzel olur. Gittikçe güzelleşir, gittikçe gençleşir. Eğer küfür onu yaşamış olsa o çileden çöker. Ama mümin çileyle gençleşip dinçleşiyor. Tam aksi etki yapar.
Allah yolunda sen acı çekmezsen, çile çekmezsen, zorluk çekmezsen “Ben hazırım cennete” diyor. Gidemezsin. Sen nesin biliyor musun? Allah vermesin insan şeklinde yaratılmış, güzel görünümlü fakat ruhu olmayan bir varlıksın demektir. Bunların cennete gitmesi imkânsızdır. Özel dünya için bir ara form olarak yaratılıyor bunlar.
Çileler insanı güzelleştirir.
Münafıkla mücadele etmek zordur. Küffarla mücadele etmek zordur. Allah için İslam’a hizmet etmek kolay değildir. Zorluklarla karşılaşacak. O işte Müslüman’ı güzelleştiriyor. Peygamberimiz (sav)’in o kadar güzel olmasının nedeni çektiği zorluklardır.
Müslüman zorluk içinde Allah’ın dinini yaşayandır. Cenab-ı Allah “Her zorlukla beraber kolaylık vardır, yine her zorlukla beraber bir kolaylık vardır.” diyor. (İnşirah Suresi, 5-6) Müslüman bununla mutlaka karşılaşacak.
Diyor ki, “Ben çok mutlu yaşadım, ömrüm boyunca hiç zorlukla karşılaşmadım.” Kâr değil ki. Bir kere cennete gidemez. Allah ayette söylüyor; “Daha öncekilerin başına gelenler sizin de başınıza gelmeden cennete gireceğinizi mi zannettiniz.” (Bakara Suresi, 214) Müslüman Allah yolunda mücadele edecek, zorluklarla karşılaşacak, emek verecek. Küfre karşı, münafıklara karşı gayret edecek.
Allah yolunda mücadele eden güzelleşir. Allah yolunda zorluk çeken güzelleşir. Zorluk çekmeyen çirkinleşir, anlamı kaybolur, matlaşır, donuklaşır, kütleşir. Yani kitlevi olur.